به گزارش بنیاد بین المللی استبصار، شیخ عبدالقادر علی موایا (۱۹۵۰-۲۰۱۴م) رهبر شیعیان و مدیر مؤسسه اهل‌بیت(ع) در اوگاندا بود که برای ترویج مذهب تشیع و معارف اهل‌بیت(ع) در این کشور خدمات فراوانی انجام داد؛ به گونه‌ای که بیش از هفتاد مسجد، مدرسه و مرکز دینی در این کشور بنا نمود و به سبب فعالیت‌های عمرانی‌اش در این منطقه به «ببر توسعه اوگاندا» ملقب شد.
شیخ موایا در سال ۱۹۵۰م در روستای کاووله در منطقه مایوگه اوگاندا در خانواده‌ای فقیر و پرجمعیت به دنیا آمد. مادرش از خاندان علمای برجسته اهل‌سنت بود. او تحصیلات ابتدائی را نزد دایی‌اش شیخ ابراهیم سعید لوومبا آغاز کرد و در اوایل دهه شصت میلادی، تحصیلاتش را در مدرسه اسلامی ناماکوکو پی گرفت.
ایشان تحت تأثیر انقلاب اسلامی ایران به مذهب تشیع روی آورده و به ایران مهاجرت کرد در جوار بارگاه ملکوتی کریمه اهل‌بیت(س) در شهر مقدس قم رحل اقامت افکند و در آنجا به تحصیل مشغول شد.
شیفته امام خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای
شهید عبدالقادر درباره امام خمینی گفته بود: «من مجذوب شخصیت امام خمینی(ره) بوده و هستم.»
ایشـان همچنیـن علاقـه بسـیاری بـه ولـی امـر مسـلمین جهـان حضـرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای داشــتند و در دیــدار بــا رایزنــی فرهنگــی جمهــوری اســامی ایــران در اوگانــدا گفتــه بـود: »مـن آرزو دارم رهبـر معظـم انقلاب را دیدار نمایم؛ امـا این توفیق را ندارم و از همین‌جا از شـما تقاضا دارم که سلام مرا به ایشـان برسـانید.»
فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی در اوگاندا
شـیخ عبدالقـادر پـس از فراغـت از تحصیـل در حـوزه علمیه قم بـه آفریقا بازگشـت؛ اما اوضاع سیاسـی اوگانـدا، ماننـد بحـران نسل‌کشی در کامپـالا، وی را مجبـور کـرد کـه مدت زیـادی را در کنیا سـپری کنـد. در ایـن زمـان، دکتـرای خـود را در سـال ۱۳۶۴ش در ایـن کشـور دریافـت کـرد و پـس از آرام شـدن اوضـاع سیاسـی اوگانـدا، بـه ایـن کشـور بازگشـت و فعالیت‌های بسـیاری در راسـتای ترویج مکتب اهل‌بیت و معارف دین مبین اسلام انجام داد. برخی از مهم‌ترین فعالیت‌های ایشـان در آنجـا عبارت‌اند از
ترجمه کتاب جهاد اکبر امام خمینی(ره)به زبان اوگاندا
تأسیس سه بیمارستان در مناطق ایمبالی، بواریا و مایوگه اوگاندا
تأسـیس بنیـاد اسلامی اهل‌بیت در اوگانـدا: ایـن بنیـاد تاکنون ۲۴ مسـجد و ۲۰ مدرسـه احـداث کـرده اسـت. همچنیـن بـه آمـوزش کـودکان و نوجوانـان می‌پردازد. از دیگـر فعالیت‌های ایـن بنیـاد، توسـعه نیـروی بـرق، حفـر بیـش از ۴۰حلقـه چـاه آب و لوله‌کشی، ارائـه مراقبت‌های پزشـکی رایـگان و ایجـاد فرصـت شـغلی بـوده اسـت
تأسیس مسجد و حسینیه المهدی
ساخت مدرسه ابتدایی توحید در سال ۱۳۵۸ش
شهادت
سـرانجام ایـن روحانـی خـدوم، پـس از عمـری مجاهدت علمـی و فرهنگـی در راه ترویج مکتب اهل‌بیت و تحمـل سختی‌های فراوانـی در ایـن راه، در شـامگاه پنجشـنبه ۲۶ دسـامبر ۲۰۱۴م (۵ دی ۱۳۹۳ش)، هنگام بازگشـت از مراسـم دعای کمیل، در منطقه مایوغی ایغانغا، در عملیاتی تروریسـتی، هـدف تیرانـدازی گروه‌های تکفیـری قـرار گرفـت و بـه شـهادت رسـید.
پیکـر پاکـش به شـهر کامپـالا، پایتخـت اوگانـدا، بـه منطقـه بونیـا منتقل شـد و مراسـم تشـییع و تدفیـن او در این منطقـه در میـان انبـوه جمعیت برگزار شد.در ایـن مراسـم، بسـیاری از مقامـات لشـکری و کشـوری، ازجمله وزیـر امـور خارجـه اوگانـدا، مقامـات امنیتـی، رئیس پلیس منطقـه و نیـز علمـا و طلاب این کشـور حضور داشـتند.
بسـیاری از شخصیت‌ها و نهادهـای سیاسـی و مذهبـی تـرور او را محکـوم کرده و با صدور پیام‌های تسـلیتی، بـا جامعـه شـیعیان اوگانـدا ابـراز همدردی کردند. سـام کاهامبا کوتسـا وزیر امور خارجـه اوگاندا در مراسـم تشییع ایشـان گفت: «قلب ما همیشه با دکتر عبدالقادر خواهد بود.» همچنیـن «وافـولا اوگوتـا» رهبـر جنـاح اقلیـت مجلس اوگانـدا شـهید عبدالقـادر را «پادشـاه مایوگـه» خوانـد و بـا ابـراز تعجـب از تـرور وی اظهـار داشـت:»چـرا بایـد یـک شـخص خداتـرس، صلح‌جو و محتـرم، کـه همواره در امر پیشـرفت کشـور فعالیـت می‌کرد، ترور شـود؟«
در پیـام تسـلیت حجت‌الاسلام‌والمسلمین شـیخ حسـین عوالـی عضـو مجمـع عمومـی مجمع جهانـی اهل‌بیت در اوگانـدا آمـده اسـت:
«از اقدامـات شـهید عبدالقـادر موایـا تأسـیس و اداره مؤسسـه اهل‌بیت؟مهع؟بـود. ایـن شـهید دلیـل اصلـی موفقیت‌های ایـن مؤسسـه بـوده اسـت. وی از طریـق موسسـه اهل‌بیت مذهـب تشـیع را در اوگانـدا نشـر داد. بـا تلاش‌های او، بیـش از هفتـاد مسـجد و مدرسـه بـرای شـیعیان اوگانـدا تأسـیس شـد و هم‌اکنون از طریق این مراکز رسـمی، تعداد زیادی طلبه در داخـل و خـارج اوگانـدا مشـغول بـه تحصیـل علوم دینی هسـتند.
سـرزمین اوگانـدا شـاهد فداکاری این شـهید در راه نشـر مذهـب اهل‌بیت و جهاد بـرای احقـاق حـق بـوده اسـت و شـیعیان اوگاندا با شـهادت این شـهید پدر و مربـی خـود را از دسـت دادنـد. امـا ایمان‌داریم که خـون این شـهید بیهوده ریختـه نشـده اسـت. خـون ایـن شـهید سـبب شـکفتن شکوفه‌های زیـادی می‌شود و شـهادت چنیـن افـرادی تنهـا باعـث اصـرار بیشـتر مـا در خدمـت مذهـب اهل‌بیت خواهـد شـد.»
