به گزارش بنیاد بین المللی استبصار مروی بر عملکرد سیاه شجره خبیثه آل سعود از بدو اشغال عربستان تا کنون

مقدمه

آل سعود
آل سعود

اقلیت هفت هزار نفری خاندان آل سعود نزدیک به ربع قرن است که با قدرت سرنیزه حاکمیت سیاسی و اقتصادی و فرهنگی اکثریت ۲۵ میلیونی عربستان را در دست گرفته‌اند. این گروه علاوه بر در دست‌داشتن تمامی امور حساس کشور، و تمامی امور کشور را بدون حضور هر گونه نهاد انتخابی و یا نظارت مردمی در اختیار خود گرفته‌اند.[۱]

سرمایه آل سعود در ابتدا تنها  از راه غارت اموال مردم شهرها و کشورهای دیگر به دست می‌آمد، اما پس از اکتشاف نفت و افزایش درآمدهای این کشور، روند تاثیرگذاری‌ و دخالت های خود را در منطقه افزایش دادند و در حال حاضر به عنوان یکی از ثروتمندترین کشورهای عربی شناخته می شود که باعث شده حکام سعودی در تحولات منطقه‌ای به ایفای نقش و پیاده‌سازی منویات خویش بپردازند.

رژیم آل‌سعود از آن هنگامی که در یک توطئه حساب‌شده غربی صهیونیستی، عربستان را به اشغال خود درآورد و با به راه انداختن حمام خون بر مردم این سرزمین مسلط شد تا امروز جنایات بی‌شماری را علیه انسان‌های بیگناه مرتکب شده است. مبانی دولت سعودی‌ در طول دوره های مختلف حاکمیت بر عربستان، ضرب شمشیر، قتل و حمایت و پرورش تروریسم بوده است.

البته شاید بعضی تصوّر کنند که وهّابیان فقط بلاد شیعه نشین را مورد تاخت و تاز قرار داده اند؛ ولی با نگاهی به عملکرد سیاه آنان روشن خواهد شد که حتی مناطق سنّی نشین نیز از حملات وحشیانه ی آنان در امان نبوده است.

تاریخچه حاکمیت سعودی ها در عربستان

حاکمیت آل سعود
حاکمیت آل سعود

حکومت عربستان سعودی به وسیله محمد ابن سعود پایه‌ریزی شد. پس از وی عبد العزیز بن سعود، پس از غلبه برهمه قبایل این سرزمین، توانست سلسله پادشاهی “آل سعود ” را بنیان گذارد. برخی محققان، استقرار پادشاهی “آل سعود” در عربستان را توطئه مشترک یهودیان و انگلیس می‌دانند.[۲]

در جریان جنگ جهانی اول، سعودی‏ها با انگلیس روابط خوبی برقرار کردند. آنها توانستند پس از تجزیه امپراتوری عثمانی، بر بخش‌های شرقی عربستان مسلط شوند. عبدالعزیز بن سعود با پشتیبانی شیخ محمد بن عبدالوهاب شهر ریاض را تصرف کرد و شهرهای بسیاری را تحت تصرّف مذهب وهابی درآورد. محمد بن عبدالوهاب با اجتهاد خویش٬ حکم به تکفیر سایر مسلمانان می داد. جنگ‌هایی که مریدان محمدبن عبدالوهاب که به وهابیون شناخته می‌شدند٬ در عربستان و خارج از آن می‌کردند، جاذبه‌ای دل‌فریب داشت زیرا ثروت هر شهری که با قهر و غلبه بر آن دست می‌یافتند، بر مهاجمین حلال بود، اگر می‌توانستند آن را جزو متصرفات و املاک خود قرار می‌دادند.

مبانی دولت سعودی‌ در دوره های مختلف حاکمیت بر عربستان، ضرب شمشیر و سوار شدن بر موج تعلیمات یک روحانی متعصب واپسگرا به نام محمد بن عبدالوهاب بود. انگلستان نیز با حمایت تمام قد از این ائتلاف و پوشش گذاشتن بر قتل عام مردم عربستان، منجر به تشکیل خاندانی شد که به مرور زمان بر گرده مردم بخش عمده ای از شبه جزیره عربستان سوار شده و منافع اقتصادی و سیاسی و امنیتی خود را دنبال کردند.

دولت سعودی

خاندان نوین آل سعود همه از خانواده بزرگ ملک عبدالعزیز می‌باشند. عبدالعزیز بن عبدالرحمن۱۹۰۲-۱۹۵۳ موسس دولت سوم سعودی در عربستان است، وی که در ۲۰ سالگی به ریاض حمله کرده و آنجا را تحت تسلط خود گرفت، ۵۱ سال در عربستان حکومت کرد و با اتکا به انگلیس جنایت های زیادی در این کشور انجام داد.

از دوره سوم تاکنون ۷ پادشاه آل سعود بر این سرزمین زمام امور را در دست داشته‌اند. شش پادشاه پس از ملک عبدالعزیز همه از خانواده بزرگ ملک عبدالعزیز می‌باشند.[۳] عبدالعزیز وصیت کرد که تا زمانی که فرزندان وی زنده هستند، حاکمیت خاندان سعودی به نسل های بعدی منتقل نشود. طبق وصیت عبدالعزیز ولیعهدی به پسر بزرگتر و کوچکتر از شاه بر می‌گردد، مگر آنکه خود فرد بزرگتر از آن امتناع کند.

ثروت آل سعود

مجموع ثروت خاندان سعود برابر با ۱۰۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است. بر اساس سندی که ویکی لیکس آن را منتشر کرده است، یک شاهزاده سعودی به سفیر آمریکا در عربستان آن زمان اعلام کرده بود که “درآمد یک میلیون بشکه نفت بطور کامل روزانه به حساب ۵ تا شش شاهزاده سعودی واریز می‌شود[۴]

عملکرد وحشیانه ی خاندان آل سعود در طول تاریخ

جنایات آل سعود
جنایات آل سعود

۱ـ کشتار بی رحمانه ی شیعیان در «کربلا»

کشتار وهّابیان در «عتبات عالیات» به راستی، صفحه ی تاریخ را سیاه کرده و لکه ی ننگ همیشگی بر پیشانی وهّابیان نهاده است. شیخ عثمان نجدی از مورّخان وهّابی می نویسد:

وهّابیان، غافلگیرانه وارد کربلا شدند، بسیاری از اهل آن را در کوچه و بازار و خانه ها کشتند، روی قبر حسین (علیه السلام) را خراب کردند و آنچه در داخل قبّه بود، به چپاول بردند و هر چه در شهر از اموال، اسلحه، لباس، فرش، طلا و قرآن های نفیس یافتند، ربودند و در حالی از شهر خارج شدند که قریب به دو هزار نفر از اهالی کربلا را کشته بودند.[۵]

 

 

 

۲ـ قتل عام مردم طائف

شاید بعضی تصوّر کنند که وهّابیان فقط بلاد شیعه نشین را مورد تاخت و تاز قرار داده اند؛ ولی با نگاهی به عملکرد سیاه آنان در «حجاز» و «شام» روشن خواهد شد که حتی مناطق سنّی نشین نیز از حملات وحشیانه ی آنان در امان نبوده است.

جمیل صِدْقی زَهاوی درباره ی حمله ی آل سعود به «طائف» می نویسد: از زشت ترین کارهای وهّابیان در سال ۱۲۱۷ ه‍.ق. قتل عامّ مردم طائف است که به صغیر و کبیر رحم نکردند؛ طفل شیرخواره را بر روی سینه ی مادرش سر بریدند، جمعی را که مشغول فراگرفتن قرآن بودند، کشتند و حتی گروهی را که در مسجد مشغول نماز بودند به قتل رساندند و کتاب هایی را هم که در میان آنها تعدادی قرآن و نسخه هایی از صحیح بخاری و مسلم و دیگر کتب حدیث و فقه بود، در کوچه و بازار افکندند و آنها را پایمال کردند.[۶]

۳ـ تصمیم به کشتار عمومی علمای اهل سنّت

دریادار سرتیپ ایّوب صبری، سرپرست مدرسه ی عالی نیروی دریایی در دولت عثمانی می نویسد:

عبدالعزیز بن سعود که تحت تأثیر سخنان محمّد بن عبدالوهّاب قرار گرفته بود، در اولین سخنرانی خود در حضور شیوخ قبایل گفت: ما باید همه ی شهرها و آبادی ها را به تصرّف خود در آوریم و احکام و عقاید خود را به آنان بیاموزیم… برای تحقق بخشیدن به این آرزو ناگزیر هستیم که عالمان اهل سنّت را که مدّعی پیروی از سنّت سنیّه ی نبویّه و شریعت شریفه ی محمّدیّه هستند، از روی زمین برداریم؛ به ویژه علمای سرشناس و مورد توجّه را؛ زیرا تا اینها زنده هستند هم کیشان ما روی خوشی نخواهند دید.[۷]

همو می نویسد:

سعود بن عبدالعزیز در سال ۱۲۱۸ ه‍.ق. به هنگام تسلّط بر مکّه ی مکرّمه، بسیاری از دانشمندان اهل سنّت را بی دلیل به شهادت رساند و بسیاری از اعیان و اشراف را بدون هیچ اتّهامی به دار آویخت و هر که در اعتقادات مذهبی ثبات قدم نشان داد، به انواع شکنجه ها تهدید کرد. آنگاه منادیانی فرستاد که در کوچه و بازار بانگ زدند: ادخلوا فی دین سعود و تظلْوا بظلّه الممدود؛ هان ای مردمان! به دین سعود داخل شوید و در زیر سایه ی گسترده اش مأوا گزینید!![۸]

۴- تخریب قبور ائمه بقیع و قبور دیگر

در شوال سال ۱۳۴۳ هـ.ق. (می ۱۹۲۵ میلادی) آل سعود به سرکردگی سعودبن عبدالعزیز، پس از پیروزی بر اشغال مکه، روی به مدینه آوردند و پس از محاصره و قتل عام مردم این شهر، آن را اشغال کردند. آنان در هشتمین روز این ماه، اقدام به تخریب قبور ائمه بقیع و قبور دیگر کردند. آنها حتی قصد داشتند گنبد و بارگاه خود پیامبر (ص) را نیز تخریب کنند که به دلایلی موفق به انجام این کار نشدند.

۵ـ تخریب آثار بزرگان مکّه

آل سعود در سال ۱۲۱۸ ه‍.ق. پس از مسلّط شدن بر «مکّه»، تمام آثار بزرگان دین را تخریب نمودند. آنان در «معلّی» قبّه ی زادگاه پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله و سلم) و همچنین قبّه ی زادگاه ابوبکر، امام علی (ع) و حضرت خدیجه (س) را ویران و با خاک یکسان کردند و تمام آثار باستانی که در اطراف «خانه ی خدا» و بر روی «زمزم» بود، تخریب کردند. آنان هنگام تخریب، طبل می زدند و به رقص و آوازخوانی می پرداختند.[۹]

آتش زدن کتابخانه های بزرگ دردناک ترین کاری بود که وهّابیت مرتکب شد، کتابخانه ی بزرگ «المکتبه العربیّه» یکی از این کتابخانه ها بود که بیش از ۶۰ هزار عنوان کتاب گرانقدر کم نظیر و بیش از ۴۰ هزار نسخه ی خطّی منحصر به فرد داشت که در میان آنها آثار خطّی حضرت علی (علیه السلام)، ابوبکر، عمر، خالد بن ولید، طارق بن زیاد و برخی از صحابه ی پیامبر اعظم (ص) و «قرآن مجید» به خطّ عبدالله بن مسعود نیز وجود داشت.

۶ـ تخریب آثار بزرگان مدینه

آل سعود در سال ۱۳۴۴ ه‍.ق. که تسلّط کامل بر «حجاز» یافت، تمام آثار صحابه را در «مدینه» نابود کرد؛ مانند «زادگاه امام حسن (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) در مدینه»، «قبور شهدای بدر»، «بارگاه ائمه ی بقیع (علیهم السلام)» امام حسن (علیه السلام)، امام سجاد (علیه السلام)، امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) و «بیت الاحزان» که امام علی (علیه السلام) برای حضرت زهرا (س) بنا نهاده بود و «مرقد مطهّر فاطمه بنت اسد»، مادر امیرمؤمنان (علیه السلام)

فهرستی از جنایات آل سعود علیه مسلمانان[۱۰]

فهرست جنایات آل سعود
فهرست جنایات آل سعود

  • جنایت در تهامه و عسیر، کشتار ۵۰۰۰۰ نفر
  • جنایت “تربه”(۱۵ می ۱۹۱۹ میلادی در دوران حکومت سوم آل سعود) کشتار ۴۰۰۰۰ مسلمان
  • جنایت کشتار نمازگزاران در مساجد روستای الشعبیه در سال ۱۹۲۲ م، کشتار ۳۷۹۰ مسلمان
  • جنایت در القصیم، کشتار ۳۷۰۰۰ مسلمان
  • جنایت در طائف و الحوبه، کشتار ۱۵۰۰۰ مسلمان که بیشترشان زن و کودک بودند.
  • جنایت محاصره طائف و کشتار ۲۸۰۰ مسلمان
  • جنایت علیه عشیره آل اسلم و عنزه(که آل سعود به آن وابسته هستند، اما به خاطر این‌که این عشیره با آل سعود مخالفت کرد، این رژیم به کشتار آنها دست زد) و ام غرامیل و الغوطه در حائل، کشتار ۲۰۰۰مسلمان
  • جنایت علیه قبیله شمّر، کشتار ۱۰۰۰۰مسلمان
  • جنایت در مناطق عسیر و تهامه، کشتار بیش از۵۰۰۰ مسلمان
  • جنایت کشتار یمنی‌ها در وادی تنومه، کشتار بیش از ۱۲۰۰ مسلمان که برای حج آمده بودند.
  • کشتار بنی‌مالک در طائف، قتل عام ۷۰۰۰ مسلمان و تخریب ۷۰ روستا
  • جنایت علیه قبایل الریث در جنوب حجاز در سال ۱۹۵۳ میلادی، کشتار ۱۵۲۰ مسلمان
  • جنایت الجهراء در کویت، کشتار ۱۰۰۰ مسلمان
  • جنایت علیه قبایل مطیر و عتیبه، کشتار بیش از ۵۰۰۰ مسلمان
  • جنایت علیه قبایل العجمان، کشتار بیش از ۳۰۰۰ مسلمان
  • جنایت علیه قبایل بنی عطیه، الحویطات و جهینه ، کشتار بیش از ۷۰۰۰ مسلمان و آوارگی هزاران نفر
  • جنایت در الجلیده در نزدیکی حائل، قتل عام ۴۱۰ نفر از عشیره اسلم
  • جنایت”بیضاء نثیل”، قتل عام ۵۱۳ نفر از قبیله عنزه
  • جنایت ام الغرامیل در شرق حائل، قتل عام ۴۱۱ نفر
  • جنایت الغوطه در حائل، کشتار ۳۷۵ نفر
  • جنایت در النیصیه، الوقید و الجثامیه، کشتار ۱۰۰۰۰ مسلمان از اهالی حائل
  • جنایت در الجهراء، قتل عام ۱۰۰۰ نفر
  • جنایت السبله وام الرضمه، قتل ۵۰۰۰ نفر
  • جنایت علیه قبایل العجمان، قتل عام ۳۰۰۰ نفر
  • کشتار حدود ۷۰۰۰ حاجی از کشورهای مختلف در موسم حج ۱۳۹۴که حدود ۵۰۰ حاجی ایرانی بودند

در تاریخ سیاه آل سعود، جنایات فراوانی ثبت شده که تا کنون بیش از یک میلیون مسلمان(عرب و غیرعرب) چه شهرنشین و چه بیابان‌ و روستانشین به قتل رسیده‌اند و حدود سه میلیون نفر دیگر هم به دست این رژیم آواره شده‌اند.

دشمنی‌های طولانی آل سعود با ایران

۱-آل سعود و تلاش برای تغییر نام خلیج فارس

این بازی با طراحی انگلیسی ها در دستور کار کشور های عرب خلیج فارس قرار گرفته است و بسیاری از این کشور ها از جمله عربستان سعودی از واژه جعلی خلیج عربی به جای نام تاریخی خلیخ فارس استفاده می کنند.

۱-نقش آل سعود در جدایی بحرین از ایران

مجموعه اقدامات آل سعود با میدان داری انگلستان بستری را برای جدایی بحرین از ایران منجر شد. در سال ۱۳۴۷ه.ش پادشاه عربستان از امیر بحرین به عنوان رئیس یک کشور استقبال کرد.[۱۱]

۲-همکاری با آمریکا در حمله به طبس

۳-سیاست های ضد ایرانی رژیم آل سعود در بازار نقت

عربستان سعودی با تولید روزانه ۱۰ میلیون بشکه نفت در روز به عنوان بزرگترین صادر کننده نفت در جهان شناخته می شود و البته تنها کشوری است که می تواند با افزایش سریع تولید نفت خود مانع افزایش ناگهانی قیمت نفت شود. آل سعود و بارها از این امتیاز خود علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده کرده است.

۴-حمایت مالی و اطلاعاتی رژیم آل سعود از صدام حسین در جریان جنگ تحمیلی[۱۲]

آل سعود یک ماه قبل از جنگ، گزارشی از اوضاع اقتصادی، اجتماعی و نظامی ایران، همچنین اطلاعات دقیقی درباره وضعیت ارتش ایران، تعداد نفرات آن، مواضع و تجهیزات قابل بهره‌برداری آن و اطلاعات مختلف دیگر که بسیار محرمانه بود در اختیار صدام قرار گرفت.[۱۳]

۵-همکاری کامل رژیم آل سعود با تحریم  های آمریکا علیه ایران

۶-نقش عربستان در بمب گذاری مقابل سفارت ایران در لبنان (۱۹ نوامبر۲۰۱۳)

۷-آل سعود و  ترغیب آمریکا برای حمله به ایران[۱۴] (۲۰۰۸م)

۸-لابی گری و پرداخت رشوه یک میلیون دلاری برای محکومیت حقوق بشری ایران[۱۵]

۹-بی احترامی تاریخی به حجاج ایرانی در طول تاریخ[۱۶]

۱۰-فاجعه منا و شهید شدن صدها ایرانی و عدم پاسخگویی رژیم عربستان (۲مهر ۱۳۹۴)[۱۷]

۱۱-وادار کردن کشورها به قطع روابط با ایران جهت سرپوش گذاشتن بر اعدام شیخ النمر

جنایات امروز آل سعود

جنایات امروز آل سعود
جنایات امروز آل سعود

-جنایاتی که از حمایت مالی و پشتیبانی سیاسی، رسانه‌ای و تسلیحاتی از تروریست‌ها و تکفیری‌ها در کشورهای اسلامی وغیر اسلامی از افغانستان، عراق، سوریه، مصر، لیبی تا یمن آغاز شده است.

-سعودی‌ها و هم پیمانانشان مسئول کشتار حدود ۲۵۰ هزار سوری و زخمی شدن حدود دو میلیون نفر و آواره شدن میلیون‌ها نفر در داخل و خارج سوریه هستند.

-جنایات آل سعود در مصر، تونس و لیبی و نیز حوادث یازده سپتامبر نیویورک در آمریکا، همچنین انفجارهای تروریستی اخیر در فرانسه، انگلیس، اسپانیا و جنایات مستمر تروریست‌های تکفیری وهابی مسلک در افغانستان و پاکستان و مناطق دیگر،‌ چرا که تنها رژیمی که مروج افکار وهابیت و تشویق به خشونت و تروریسم به شمار می‌رود، این رژیم است.

-بازداشت شیعیان و به خصوص روحانیون شیعه؛ اما جنایت اعدام وحشیانه شیخ نمرباقرالنمر روحانی برجسته شیعی عربستانی و قطع سر وی با شمشیر همانند جنایات داعش، در حالی بود که شیخ نمر هرگز دست به سلاح نبرد و فقط خواستار برابری در حقوق شهروندی و عدم تبعیض می‌شد که به خاطر همین مسئله اعدام شد. حکم اعدام شیخ نمر بارها از سوی سازمان‌های حقوق بشری محکوم شده و از عربستان خواسته شده بود که این حکم را اجرا نکند. اما وزارت کشور عربستان با صدور بیانیه‌ای از اجرای حکم اعدام شیخ نمر باقر النمر رهبر شیعیان عربستان خبر داد.

-وزارت بهداشت یمن، اعلام کرد که از ابتدای حملات عربستان تاکنون ۷ هزار و ۸۲۷ یمنی به شهادت رسیده‌اند که از این تعداد یک‌هزار و ۶۲۰ نفر کودک و یک‌هزار و ۱۹۹ نفر زن هستند. همچنین ۱۷ هزار و ۸۴ نفر زخمی شده‌اند که از این تعداد ۲ هزار و ۴۳۹ نفر کودک و یک‌هزار و ۸۰۰ نفر زن هستند.

آماری از زیان های ناشی از حمله سعودی ها به یمن از تاریخ ۲۶/۳/۲۰۱۵ تا۱۹/۱/۲۰۱۶ [۱۸]

در بخش های اجتماعی ۶۱۵ مسجد، ۳۲۵۱۳۷ منزل،۲۳۸ مرکز بهداشتی، ۵۶۹ مدرسه و موسسه،۳۹ مرکز دانشگاهی و ۱۶ مرکز رسانه ای هدف قرار گرفته اند.

در بخش های زیر ساختی ۱۴ فرودگاه، ۱۰ بندر،۵۱۲ پل و راه،۱۲۵ ایستگاه برق،۱۶۴ منبع آب،۱۶۷ شبکه و ایستگاه ارتباطی هدف قرار گرفته اند.

در بخش تولیدی، ۱۲۵ مرغداری، هفت انبار غله،۴۲ ورزشگاه،۱۹۰ کارخانه،۱۱۹ مرکز گردشگری،۵۹ مرکز تاریخی و باستانی،۲۳۸ ایستگاه سوخت،۱۷۵ تانکر سوخت،۴۰۹ خودرو حامل غذا،۳۵۳ مرکز و بازار تجاری،۵۴۶ انبار غذایی و ۹۷۰ مرکز حکومتی هدف قرار گرفته است.

منابع
  • ویکی‌پدیا، دانشنامهی آزاد، آل سعود
  • ناصر السعید، تاریخ آل‌ سعود
  • اسماعیل شفیعی سروستانی، عملکرد وحشیانه ی فرقه ی وهابیت و خاندان آل سعود
  • شفیعی سروستانی، اسماعیل؛ دانشستان سرزمین های درگیر در واقعه ی شریف ظهور، جلد دوم
  • حمید احمدی، روابط ایران و عربستان در سده بیستم
  • پایگاه پژوهشی مرکز اسناد انقلاب اسلامی
  • عنوان المجد فی تاریخ نجد؛ شیخ عثمان نجدی
  • تاریخ المملکه السّعودیه؛ صلاح الدّین مختار
  • الفجر الصادق؛ جمیل صِدْقی زَهاوی
  • تاریخ وهّابیان؛ دریادار سرتیپ ایّوب صبری، سرپرست مدرسه ی عالی نیروی دریایی در دولت عثمانی
  • کشف الارتیاب، به نقل از تاریخ الجبرتی.

[۱] ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد، آل سعود

[۲] «ناصر السعید»، نویسنده سرشناس عربستانی در کتاب «تاریخ آل‌سعود»

[۳] Saudi royal family schema-root.org

[۴] فارس نیوز، تسنیم

[۵] عنوان المجد فی تاریخ نجد، ج ۱، ص ۱۲۱. حوادث سال ۱۲۱۶ ه‍.ق – تاریخ المملکه السّعودیه، ج ۳، ص ۷۳

[۶] الفجر الصادق، ص ۲۲.

[۷] تاریخ وهّابیان، ص ۳۳.

[۸] همان، ص ۷۴.

[۹] کشف الارتیاب، ص ۲۷، به نقل از تاریخ الجبرتی.

[۱۰] تسنیم

[۱۱] حمید احمدی، روابط ایران و عربستان در سده بیستم

[۱۲] گزارش مجله ژون آفریک مورخ ۹ ژوئن ۱۹۸۲

[۱۳] http://gozarestan.ir/show.php?id=1072

[۱۴] اسناد ویکی لیکس

[۱۵] اسناد ویکی لیکس

[۱۶] قتل حجاج ایرانی در سال ۱۳۲۲ به بهانه های واهی، تا کشتار صد ها زائر ایرانی در ۹ مرداد ۱۳۶۶، اهانت پلیس عربستان به دو نوجوان زائر ایرانی و فاجعه اخیر منا

[۱۷] نپذیرفتن مسئولیت حادثه، عدم صدور روادید برای هیأت اعزامی ایران برای پیگیری قربانیان حادثه، عدم همکاری لازم با عوامل بعثه در شناسایی مفقودین و اجساد درگذشتگان در حادثه منا و…

[۱۸] شبکه المنار

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

InstagramTelegramBehanceEmailYoutube